بخش کودکان درمانگاه خیریه شبانه روزی المنتظر (عج) – همه کودکان مستحق دریافت مراقبتهای پزشکی باکیفیت هستند. مهم است که شما به عنوان والدین یا سرپرست کودک با بیماری کودکان و جدیدترین دستورالعملهای درمانی آشنا باشید تا مطمئن شوید فرزندتان بهترین مراقبت ممکن را دریافت میکند.
اطلاعات زیر که از آکادمی پزشکی اطفال در آمریکا گرفته شده است، بعضی از بیماری های شایع در کودکان و راههای درمان مورد تایید آنها را آموزش میدهد. درمانهایی که در این مطلب درباره آنها بحث میشود، بر اساس شواهد علمی و بهترین روشهای درمانی تایید شده هستند. با این حال، ممکن است به دلایلی بهترین فوق متخصص اطفال برای فرزند شما روش درمانی دیگری را تجویز کند، به خصوص اگر کودک شما در حال حاضر بیماری یا آلرژی خاصی داشته باشد. متخصص اطفال ایجاد هر تغییری در درمان را با شما در میان میگذارد. اگر درباره نحوه مراقبت از فرزندتان سوالی دارید، آن را با پزشک متخصص اطفال در میان بگذارید.
آیا تابهحال به این فکر کردهاید که شایعترین بیماریهای دوران کودکی چیست و چگونه میتوان از آنها پیشگیری کرد؟ بیماریهای دوران کودکی بیماریها یا شرایطی هستند که کودکان زیر ۱۸ سال را تحت تاثیر قرار میدهند. برخی از آنها خفیف و شایع بوده درحالیکه برخی دیگر نادر و جدی هستند. در این مقاله به برخی از شایعترین بیماریهای دوران کودکی، علل، علائم و درمان آنها میپردازیم. همچنین نکاتی را در مورد اینکه چگونه فرزندتان را سالم و شاد نگهدارید ارائه خواهیم کرد.
بیماری های کودکان چیست؟
بیماریهای کودکان بیماریهایی هستند که کودکان زیر ۱۸ سال را مبتلا میکنند و اغلب با بزرگسالان متفاوتاند. برخی از نمونههای بیماریهای کودکان عبارتند از: سرخک، آبلهمرغان، اوریون، سیاهسرفه و سرخجه. با واکسنهایی که در سنین خاص به کودکان تزریق میشود، میتوان از این بیماریها پیشگیری کرد. بیماریهای کودکان در صورت عدم درمان مناسب میتوانند عوارضی مانند ناشنوایی، نابینایی، آسیب مغزی و یا مرگ ایجاد کنند.
۱. آروغ گرفتن نوزاد
چگونه آروغ نوزاد را بگیریم؟ آروغ نوزاد یک فرآیند طبیعی است که به کودک شما کمک میکند تا هوای اضافی را پس از شیر خوردن از معده خود خارج کند. آروغ زدن میتواند از احساس نفخ، گازگرفتگی یا تف کردن کودک شما جلوگیری کند. برای آروغ زدن نوزاد، میتوانید او را بهصورت عمودی روی شانه، سینه یا پاهای خود نگهدارید و بهآرامی پشت او را مالش دهید تا آروغ بزند.
همچنین میتوانید کودک خود را روی شکم خود روی پاهای خود بخوابانید و بهآرامی پشت او را مالش دهید. شما باید بعد از هر بار شیر خوردن یا هر زمان که کودکتان ناراحتکننده به نظر میرسد آروغ بزنید.
۲. تحلیل لثه در کودکان
تحلیل رفتن لثه زمانی است که بافت لثهای که دندانها را احاطه کرده است به عقب کشیده شده یا فرسوده میشود و باعث نمایان شدن بیشتر دندان یا ریشه شود. تحلیل رفتن لثه میتواند باعث حساسیت دندان، پوسیدگی، عفونت یا حتی از دست دادن دندان شود. بیماری لثه در کودکان میتواند ناشی از عوامل متعددی مانند مسواک زدن بیشازحد، استفاده از مسواک سفت، نامرتب بودن دندانها، ساییدن یا فشار دادن دندانها یا داشتن زمینه ژنتیکی باشد.
برای جلوگیری از تحلیل لثه در کودکان، باید آنها را تشویق کنید که دو بار در روز با مسواک نرم مسواک بزنند، نخ دندان بکشند، از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنند، بهطور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنند و از عاداتی که به لثهها آسیب میزند اجتناب کنند. اگر کودک شما تحلیل لثه دارد، باید برای بهترین گزینههای درمانی با دندانپزشک خود مشورت کنید.
۳. آفتاب سوختگی
آفتابسوختگی یک آسیب پوستی است و زمانی رخ میدهد که پوست در معرض بیشازحد اشعه ماوراء بنفش (UV) خورشید یا منابع مصنوعی قرار گیرد. آفتابسوختگی میتواند باعث قرمزی، درد، تورم، تاول، لایهبرداری، خارش و تب شود. آفتابسوختگی همچنین میتواند خطر ابتلا به سرطان پوست را در مراحل بعدی زندگی افزایش دهد.
اما درمان آفتاب سوختگی و تیرگی پوست به خصوص در کودکان چیست؟ با محدود کردن قرار گرفتن در معرض نور خورشید بین ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدازظهر، استفاده از کرم ضد آفتاب با حداقل SPF ۱۵ هر دو ساعت یکبار و بعد از شنا یا تعریق، پوشیدن لباس محافظ، کلاه و عینک آفتابی، میتوان از آفتابسوختگی در کودکان جلوگیری کرد. در صورت امکان به دنبال سایه باشید اگر کودک شما دچار آفتابسوختگی شده است، باید پوست او را با کمپرس سرد یا حمام خنککنید، از یک مرطوبکننده یا ژل آلوئه ورا برای تسکین پوست او استفاده کنید، برای جلوگیری از کمآبی به او مایعات فراوان بدهید و در صورت نیاز از مسکن استفاده کنید. همچنین اگر کودکتان دچار آفتابسوختگی شدید همراه با تاول، تب، لرز، سردرد، حالت تهوع یا گیجی شد، باید با پزشک خود تماس بگیرید.
۴. شب ادراری در کودکان
شب ادراری کودکان زمانی است که شبها بیاختیار رختخواب را خیس میکنند. این اتفاق در کودکان خردسال که هنوز در حال کنترل مثانه هستند رایج است و معمولاً در سن ۵ یا ۶ سالگی متوقف میشود. بااینحال، برخی از کودکان ممکن است به دلایل مختلف مانند استرس، اضطراب، اختلالات خواب، عفونتهای دستگاه ادراری، دیابت، یبوست یا عوامل ژنتیکی، به خیس کردن تخت بعد از این سن ادامه دهند.
شبادراری در کودکان را میتوان با استفاده از تکنیک روانشناسی تقویت مثبت و پاداش، پرهیز از مصرف کافئین و مایعات قبل از خواب، بیدار کردن کودک برای استفاده از دستشویی در شب، استفاده از زنگ شبادراری که رطوبت را حس میکند و به کودک شما هشدار میدهد که بیدار شود و به دستشویی برود، درمان کرد. اگر کودک شما بعد از ۷ سالگی بهدفعات شبادراری داشت، باید با پزشک خود مشورت کنید.
۵. علائم دیابت در نوجوانی
دیابت یک بیماری مزمن است که بر نحوه استفاده بدن از گلوکز (قند) برای انرژی تاثیر میگذارد. دو نوع اصلی دیابت وجود دارد: نوع ۱ و نوع ۲. دیابت نوع ۱ زمانی رخ میدهد که لوزالمعده انسولین کمی تولید کند یا اصلاً انسولین تولید نمیکند (هورمونی که به ورود گلوکز به سلولها کمک میکند). دیابت نوع ۲ زمانی رخ میدهد که بدن در برابر انسولین مقاوم میشود یا انسولین کافی تولید نمیکند. دیابت در صورت عدم درمان میتواند عوارض جدی ایجاد کند. علائم دیابت در نوجوانان عبارتند از:
- افزایش تشنگی و ادرار
- گرسنگی شدید
- کاهش وزن
- خستگی
- تاری دید
- زخمهایی که دیر التیام مییابند
- عفونتهای مکرر
- تهوع و استفراغ
- تغییرات خلقوخوی
اگر هر یک از این علائم را در فرزند نوجوان خود مشاهده کردید، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
۶. دیابت در کودکان
دیابت در کودکان یک بیماری جدی است که نیاز به مدیریت و مراقبت مادامالعمر دارد. کودکان مبتلا به دیابت باید سطح گلوکز خون را بهطور مرتب کنترل کرد، از تزریق انسولین یا پمپ انسولین استفاده کرده و رژیم غذایی سالم را برایشان قرار داد.
همچنین میتوانید فرزندتان را در کلاس ورزشی ثبت نام کنید تا از عوارضی مانند هیپوگلیسمی (گلوکز خون پایین) یا هیپرگلیسمی (گلوکز خون بالا) اجتناب شود. دیابت در کودکان میتواند بر رشد و تکامل و کیفیت زندگی آنها تاثیر بگذارد بنابراین، حمایت عاطفی و اجتماعی، آموزش و راهنمایی برای آنها مهم است.
۷. سندرم آلاژیل
- سندروم آلاژیل یک اختلال ژنتیکی نادر است که کبد، قلب، کلیهها، چشمها و اسکلت را تحت تاثیر قرار میدهد. این سندرم به دلیل جهش در یکی از ژنهایی که در توسعه مجاری صفراوی (لولههایی که صفرا را از کبد به روده میبرند) درگیر است، اتفاق میافتد. در نتیجه منجر به کاهش تعداد مجاری صفراوی یا مجاری صفراوی غیرطبیعی میشود که باعث تجمع صفرا در کبد و آسیب به آن میشود. سندرم آلاژیل همچنین میتواند باعث ایجاد مشکلاتی در سایر اندامها و سیستمها شود. علائم سندرم آلاژیل عبارتند از:
- زردی پوست و چشم
- خارش
- رشد ضعیف
- کماشتهایی
- اسهال
- زانتوم (رسوبات چربی زیر پوست)
- نقایص قلبی
- مشکلات کلیوی
- ناهنجاریهای چشمی
- ویژگیهای عجیب در صورت مانند پیشانی پهن، چشمهای عمیق، چانه نوکتیز و بینی کوچک
در حال حاضر هیچ درمانی برای سندرم آلاژیل وجود ندارد، اما میتوان به مدیریت علائم و جلوگیری از عوارض آن کمک کرد.
۸. انواع سرطان کودکان
سرطان دوران کودکی یک اصطلاح کلی است که به هر نوع سرطانی اطلاق میشود که در کودکان زیر ۱۸ سال رخ میدهد. سرطان در کودکان نادر است، اما دومین علت مرگومیر در میان کودکان است. انواع مختلفی از سرطان در این دوران وجود دارد، اما برخی از رایجترین آنها عبارتند از:
- سرطان خون کودکان یا لوسمی: نوعی سرطان سلولهای خونی است که از مغز استخوان شروع میشود. علائم سرطان خون یا لوسمی شامل کمخونی، خونریزی، عفونت و درد استخوان است.
- تومورهای مغزی: تودهای از سلولهای غیرطبیعی که در مغز یا نخاع رشد میکنند. تومورهای مغزی یا سرطان مغز میتوانند باعث سردرد، حالت تهوع، استفراغ، تشنج، مشکلات بینایی و تغییرات رفتاری شوند.
- لنفوم: سرطان لنفاوی که غدد لنفاوی، طحال، تیموس، لوزهها و سایر اندامها را درگیر میکند. لنفوم میتواند باعث تورم غدد لنفاوی، تب، کاهش وزن، تعریق شبانه و خارش شود.
- نوروبلاستوما: سرطان سلولهای عصبی که معمولاً از غدد فوق کلیوی (غدد کوچک بالای کلیهها) شروع میشود. نوروبلاستوما میتواند باعث درد یا تورم شکم، درد یا شکستگی استخوان، ندولهای پوستی یا کبودی شود.
- تومور ویلمز: سرطان کلیه که معمولاً کودکان زیر ۵ سال را مبتلا میکند. تومور ویلمز میتواند باعث درد یا تورم شکم، خون در ادرار، فشار خون بالا شود.
- رابدومیوسارکوم: سرطان بافت عضلانی که میتواند در هر جایی از بدن رخ دهد. رابدومیوسارکوم میتواند باعث درد یا تورم در ناحیه آسیبدیده شود.
- استئوسارکوم: سرطان استخوان پا که معمولاً نوجوانان را مبتلا میکند. استئوسارکوم میتواند باعث درد یا تورم در استخوان آسیبدیده شود.
- رتینوبلاستوما: سرطان چشمی که معمولاً کودکان زیر ۵ سال را مبتلا میکند. رتینوبلاستوما یا تومور چشم در کودکان میتواند باعث ایجاد مردمک سفید (لکوکوریا)، قرمزی یا التهاب چشم (یووئیت)، کاهش بینایی یا استرابیسم (چشمهای ضربدری) شود.
درمان سرطان دوران کودکی به نوع، مرحله و محل سرطان بستگی دارد. ممکن است شامل جراحی، شیمیدرمانی، پرتودرمانی، ایمونوتراپی، پیوند سلولهای بنیادی باشد. پیشآگهی سرطان دوران کودکی بسته به عوامل بسیاری متفاوت است.
بااینحال، به لطف پیشرفت در تشخیص و درمان، میزان بقای سرطان دوران کودکی در طول سالها بهطور قابلتوجهی بهبودیافته است؛ بنابراین، مهم است که در صورت مشاهده هرگونه علائم یا علائم سرطان دوران کودکی در کودک خود، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
۹. کم کاری تیروئید در کودکان
کم کاری تیروئید در کودکان وضعیتی است که غده تیروئید (غده کوچکی در گردن که هورمونهای تیروئید تولید میکند) بهاندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمیکند. هورمونهای تیروئید برای رشد و نمو بدن و مغز ضروری هستند. کمکاری تیروئید در کودکان میتواند ناشی از عوامل متعددی مانند نقص مادرزادی، بیماری خود ایمنی، کمبود ید، عوارض جانبی دارو یا جراحی تیروئید باشد. علائم آن عبارتند از:
- رشد آهسته
- تاخیر در بلوغ
- افزایش وزن ضعیف
- پوست خشک
- موهای شکننده
- عدم تحمل سرما
- یبوست
- خستگی
- تمرکز ضعیف
- مشکلات یادگیری
کمکاری تیروئید در کودکان را میتوان با اندازهگیری سطح هورمونهای تیروئید و هورمون محرک تیروئید (TSH) در خون تشخیص داد. همچنین میتوان آن را با مصرف روزانه قرصهای هورمون تیروئید مصنوعی برای جایگزینی هورمونهای ازدسترفته درمان کرد. کمکاری تیروئید در کودکان نیاز به نظارت مادامالعمر و تنظیم دوز دارو بر اساس رشد و تکامل کودک دارد.
۱۰. تیروئید پرکار در کودکان
پرکاری تیروئید در کودکان وضعیتی است که غده تیروئید بیشازحد هورمونهای تیروئیدی تولید کند. این اتفاق باعث میشود که متابولیسم بدن سرعت بگیرد و بر عملکردها و اندامهای مختلف تأثیر بگذارد. پرکاری تیروئید در کودکان میتواند ناشی از عوامل متعددی مانند بیماری گریوز (اختلال خود ایمنی که غده تیروئید را تحریک میکند)، ندولهای تیروئید (تودههای خوشخیم یا بدخیم روی غده تیروئید)، یا مصرف بیشازحد ید یا داروهای تیروئیدی باشد.
Phasellus semper odio dui, vitae commodo est placerat ac. Integer condimentum tortor nec sollicitudin ultrices. Sed consequat, felis at vestibulum volutpat, lectus mi malesuada lorem, placerat porta massa nisi ac metus. Suspendisse non eleifend leo. Quisque et varius ante. Sed a ex nec metus aliquet auctor. Curabitur porta leo in est gravida, suscipit pretium ipsum ultrices. Maecenas vulputate mauris eu accumsan imperdiet. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Mauris volutpat a erat quis ultrices. Aliquam non fermentum est. Phasellus iaculis est a consequat ultricies. Phasellus lorem nunc, posuere non ornare et, cursus in arcu. Pellentesque arcu velit, condimentum sed lacus ac, dapibus ultricies justo. Integer eleifend sem ut enim congue, vitae dictum est consectetur. Suspendisse quis sem non ex sagittis ornare.